Reformas al régimen patrimonial de la Iglesia Católica sugeridas desde España y Latinoamérica al iniciarse la codificación del derecho canónico de 1917.

Autores/as

  • Carlos Salinas Araneda Pontificia Universidad Católica de Valparaíso.

DOI:

https://doi.org/10.22199/issn.0718-9753-2021-00022

Palabras clave:

Bienes eclesiásticos, Codex iuris canonici (1917), Postulata episcoporum, Obispos españoles, Obispos latinoamericanos

Resumen

Se estudian las propuestas formuladas en 1904 por los obispos españoles y latinoamericanos –postulata episcoporum– al iniciarse la codificación del derecho canónico de 1917, ordenada por el papa Pío X mediante el motu proprio denominado Arduum sane munus, sugiriendo reformas al régimen patrimonial de la Iglesia, en respuesta a la consulta hecha desde Roma por la Secretaría de Estado de la Santa Sede, mediante la circular Litterae circulares ad omnes Episcopos pro Ecclesiae legibus in unum redigendis. Estas propuestas permiten percibir los problemas que, en materia de bienes, tenían los obispos hispano-americanos en sus iglesias particulares. Se ofrece una visión de conjunto de los aportes arribados a Roma desde las iglesias hispanoparlantes en materia de bienes eclesiásticos.

Biografía del autor/a

Carlos Salinas Araneda, Pontificia Universidad Católica de Valparaíso.

Facultad de Derecho. Doctor en Derecho, U. Complutense, España, Doctor en Derecho Canónico, Pontificia Università di San Tommaso d’Aquino (Angelicum), Italia.

Citas

Alonso Lobo, A., Miguélez Domínguez, L., y Alonso Morán, S. (1963). Comentarios al Código de Derecho Canónico: cánones 682-1321 (Vol. 2). Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos.

Alonso Morán, S., Cabreros de Anta, M. (1964). Comentarios al Código de Derecho Ca-nónico: cánones 1322-1998 (Vol. 3). Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos.

Benedicto XV. Vaticano II. Dioecesis N. Translationis missarum. 19 de febrero de 1921. Acta Apostolicae Sedis, 13, 228-230. Recuperado de https://bit.ly/3HuRJ19

Cabreros de Anta, M., Alonso Lobo, A. y Alonso Morán, S. (1963) Comentarios al Código de Derecho Canónico: cánones 1-681 (Vol. 1). Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos.

Cardenal A. M. Panebianco. Vaticano II. Ex S. Poenitentiaria Apostolica, Facultates regularibus in Italia violentia suppressis concessae aut declaratae. 18 de abril 1867. Acta Sanctae Sedis, 3, 151-156. Recuperado de https://bit.ly/3bIvzK3

Cardenal Merry del Val. Vaticano II. Litterae circulares ad omnes Episcopos pro Ecclesiae legibus in unum redigendis. 25 de marzo 1904. Acta Sanctae Sedis, 36, 604-605. Recuperado de https://bit.ly/3mJpuSh

Cardenal Scipione Tecchi. Vaticano II. Sacra congregatio consistorialis.20 de agosto de1910. Acta Apostolicae Sedis, 2 636-648. https://bit.ly/3BYlbst

Circa títulos sacrae ordinationis. 21 de junio 1879. Acta Sanctae Sedis, 12, 569-576. Recuperado de https://bit.ly/3EL47Yv

Code Civil des Français. Impresora Imperial, París, 03 de marzo de 1804. Recuperado de https://bit.ly/3cgalmT

Codex Iuris Canonici: Pii X Pontificis Maximi iussu Digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus. Prafatione, fontium annotatione et indice analitico-alphabetico ab Emo. Petro card. Gasparri auctus. (1917). Romae: Typis Polyglotis Vaticanis. Recuperado de https://bit.ly/3Cjenpf

Código Civil. Diario Oficial de la República de Chile, Santiago, Chile, 14 de diciembre de 1855. Recuperado de http://bcn.cl/2lfdd

Código de Derecho Canónico. Palacio del Vaticano, Roma, 25 enero 1983. Recuperado de https://bit.ly/30nl4cF

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.a). Postulata del arzobispo de Burgos. Archivio Segreto Vaticano, scatola, 84.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.b). Postulata del arzobispo de Buenos Aires. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.c). Postulata del arzobispo de Durango, México. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.d). Postulata del arzobispo de Guatemala. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.e). Postulata del arzobispo de Lima. Ar-chivio Segreto Vaticano. Commissione Codice di. Diritto Canonico, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.f). Postulata del arzobispo de Michoacán, México. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.g). Postulata del arzobispo de Quito. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.h). Postulata del arzobispo de Santiago de Chile. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.i). Postulata del arzobispo de Tarragona. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice di Diritto Canonico. (s.f.j). Postulata de los arzobispos de Antequera, México. Archivio Segreto Vaticano, scatola 84.

Commissione Codice Diritto Canonico. (s.f.k). Postulata de los arzobispos de Brasil, Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice Diritto Canonico. (s.f.l). Postulata de los metropolitanos españoles. Archivio Segreto Vaticano, scatola 84.

Commissione Codice Diritto Canonico. (s.f.m). Postulata del obispo de Nicaragua. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice Diritto Canonico. (s.f.n). Postulata del obispo de San Carlos de Ancud, Chile. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Commissione Codice Diritto Canonico. (s.f.ñ). Postulata reservados del arzobispo de Caracas. Archivio Segreto Vaticano, scatola 96.

Donoso Vivanco, J. (1848). Instituciones de derecho canónico americano (Vol. 1). Valparaíso: Imprenta y Librería del Mercurio. http://bit.ly/3vky6mk

Donoso Vivanco, J. (1849). Instituciones de derecho canónico americano (Vol. 2). Valparaíso: Imprenta y Librería del Mercurio. http://bit.ly/3vky6mk

Esquivel, H. D. (1928). Régimen eclesiástico argentino. Buenos Aires: Jesús Menéndez.

García Barberena, T. (1964) Comentarios al Código de Derecho Canónico: cánones 1999-2414 (Vol. 4). Madrid: Biblioteca de Autores Cristianos.

Gómez Salazar, F. (1883). Instituciones de derecho canónico (2a ed., Vol. 3). León: Imprenta de Alejandro Gómez Fuentenebro. https://bit.ly/3csNqVj

Iglesia Católica. (1563). Obispos y Cardenales. Decreto sobre la Reforma. En Concilio de Trento (Ses. 24). Recuperado de https://bit.ly/2YVDoJE

Iglesia Católica, Concilium Plenarium Americae Latinae. (1906). Actas y decretos del concilio plenario de la américa Latina, Celebrado en Roma el año del Señor de MDCCCXCIX: traducción oficial. Roma: Tipografía Vaticana.

Martínez Ferrer, L. (Ed.). (2009). Decretos del Concilio Tercero Provincial Mexicano (1585). Zamora, MIC: El Colegio de Michoacán.

Pio X. Vaticano II. De Ecclesiae legibus in unum redigendis. 14 abril de 1904. Acta Sanctae Sedis, 36, 549-551. Recuperado de https://bit.ly/3mJpuSh

Salinas Araneda, C. (2008). El primer aporte de los obispos chilenos a la codificación del derecho canónico de 1917: los postulata del obispo de Ancud, Ramón Ángel Jara. Boletín de la Academia Chilena de la Historia, 1(117), 161-189. https://bit.ly/3qQGUNc

Salinas Araneda, C. (2009). La persona jurídica en las propuestas de los obispos chilenos a la codificación del Derecho Canónico de 1917. Revista de Derecho (Coquimbo), 16(1), 135-166. https://doi.org/10.22199/s07189753.2009.0001.00005

Vetulani, A. (1942). Codex Iuris Canonici. En R. Naz (Ed.), Dictionnaire de Droit Canoni-que (Vol. 3, pp. 909-935). Paris: Letouzey.

Publicado

2021-11-19

Cómo citar

Salinas Araneda, C. (2021). Reformas al régimen patrimonial de la Iglesia Católica sugeridas desde España y Latinoamérica al iniciarse la codificación del derecho canónico de 1917. Revista De Derecho (Coquimbo. En línea), 28, e3364. https://doi.org/10.22199/issn.0718-9753-2021-00022

Número

Sección

Investigaciones

Artículos más leídos del mismo autor/a